Girişiminizi hayata geçirmeye karar verdiğiniz anda marka tescil başvurunuz için harekete geçmezseniz sizin emek ve çabalarınızla geliştirdiğiniz ve adını duyurduğunuz işten başkalarının da nemalanması mümkün olabilecektir. Markalar, ülkemizde 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında korunmakta, tescil başvuru süreçleri ise, yine aynı şekilde bu KHK’ya ve yönetmeliğe göre Türk Patent Enstitüsü nezdinde gerçekleştirilmektedir. 

Marka: Marka, bir işletmenin mal ve/veya hizmetlerini bir başka işletmenin mal ve/veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla, kişi adları dâhil, özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi veya ambalajları gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayımlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işarettir.

Tescil için başvurusu yapılan her işaret, kelime marka olarak tescil edilememektedir. Bu nedenle, girişiminiz için hep hayalini kurduğunuz sözcüğü/logoyu marka olarak tescil ettiremeyebilirsiniz. Sonradan oluşacak hüsranları önlemek amacıyla yapılması gereken ilk şey, girişimde bulunacağınız alanda herkes tarafından kullanılabilir bir işaret veya kelime olmayan, sizin sunduğunuz mala/hizmete özgü bir işaret seçmeniz olacaktır. (Girişiminize özgü bir işaret/sözcük belirleyin ki, markanız olsun.)

Ön araştırma: Fazladan oluşacak giderlerden kaçınmak amacıyla TPE’nin kullanımı kolay internet marka arama sayfası üzerinden kısa bir araştırma yaparak sizin belirlediğiniz markanızı halihazırda tescil ettirmiş veya başvuruda bulunmuş birisinin olup olmadığını öğrenebilirsiniz. Böylece, tescil sırasında başka kişilerce sizin markanızın yayınına itiraz edilmesi veya TPE Marka Uzmanları tarafından ret/kısmi ret kararları verilmesi ile başlayacak ve 2-3 seneye kadar uzayabilecek bir itiraz+dava prosedüründen kaçınmış olursunuz.  (Daha önceden başka kişilerce tescil için başvuruda bulunulmuş olup olmadığını kontrol edin.)

Başvuru: Başvurunuzu, TPE nezdinde yetkili marka vekilleri aracılığıyla gerçekleştirebileceğiniz gibi, T.C. vatandaşı iseniz veya şirketiniz T.C. kanunlarına göre kurulmuş bir şirketse kendiniz de gerçekleştirebilirsiniz. Eğer ki ikinci yolu tercih edecekseniz, başvuru sırasında meydana gelebilecek aksiliklerden kaçınmak ve başvuruyu hatasız yapmak için TPE’nin internet sitesinden Marka Başvuru Kılavuzu’nu incelemeniz işinize yarayacaktır. (Eğer marka başvurunuzu kendi adınıza gerçekleştirecekseniz Kılavuz’u detaylı bir şekilde inceleyin.)

Rüçhan Hakkı: Gerçek veya tüzel kişiler, başka ülkelerde marka tescil başvurusu yaptıklarını veya mal veya hizmetlerini resmi sergilerde gösterime sunduklarını süresi içerisinde belgelemeleri koşuluyla Türkiye’de rüçhan hakkından yararlanabilirler. (Rüçhan hakkına ilişkin belgelerinizi başvurudan itibaren en geç 3 ay içerisinde TPE’ye sunun.)

Sınıflandırma: Tescil başvurusunda, markanın esas olarak kullanılacağı mal ve hizmetler Nice Anlaşması’nca belirlenmiş sınıflar arasından seçilmelidir. Sınıfları doğru seçmek, markanızın faaliyette bulunacağınız sınıflarda korunmasını, yani başka kişilerce kullanılamamasını sağlayacaktır.

Eğer ki, “kimse benim markamı veya benzerini hiçbir sınıfta tescil ettiremesin” düşüncesiyle kullanmayacağınız sınıflarda da tescil talebinde bulunursanız, sonrasında başka kişilerce açılacak kullanılmama nedeniyle hükümsüzlük davalarıyla baş etmek zorunda kalabilirsiniz. (Faaliyette bulunmayı planladığınız sınıfların hepsi için, mümkün olduğunca detaylı alt sınıf da belirterek sınıf seçimi yapın.)

Tescil: Ortalama olarak 1 sene içerisinde markalar tescil olmaktadırlar. Bu süre, seçtiğiniz işaretin ayırt ediciliğine veya önceki başvurular ile benzerliğine bağlı olarak çıkabilecek ret kararları veya itirazlardan dolayı 3-4 seneye kadar uzayabilmektedir. (Markanız tescil edilene kadar durumunu kontrol edin, başvurdum zaten tescil edilir diye düşünmeyin.)

Yenileme: Markaların tescil edildikten sonra, koruma süreleri başvuru tarihinden itibaren 10 senedir. (10 senelik sürenizin sona ermesine 6 ay kala tescilinizi yenileyin.)

Uluslararası Marka Tescil Başvurusu: Girişiminizin Türkiye sınırlarını aşacağından eminseniz, boşu boşuna önce TPE’ye sonra diğer ülke ofislerine ücret ödemek yerine, marka başvurunuzu Madrid Sistemi’ni kullanarak tek bir seferde Protokol’e taraf ülkelerden istediklerinizde geçerli olacak şekilde gerçekleştirebilirsiniz.

Girişiminizi hayata geçirmeye karar verdiğiniz anda marka tescil başvurunuz için harekete geçmezseniz, sonrasında sizin emek ve çabalarınızla geliştirdiğiniz ve adını duyurduğunuz işten başkalarının da nemalanması mümkün olabilecektir. Markalar, ülkemizde 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında korunmakta, tescil başvuru süreçleri ise, yine aynı şekilde bu KHK’ya ve yönetmeliğe göre Türk Patent Enstitüsü nezdinde gerçekleştirilmektedir.

Marka: Marka, bir işletmenin mal ve/veya hizmetlerini bir başka işletmenin mal ve/veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla, kişi adları dâhil, özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi veya ambalajları gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayımlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işarettir.

Tescil için başvurusu yapılan her işaret, kelime marka olarak tescil edilememektedir. Bu nedenle, girişiminiz için hep hayalini kurduğunuz sözcüğü/logoyu marka olarak tescil ettiremeyebilirsiniz. Sonradan oluşacak hüsranları önlemek amacıyla yapılması gereken ilk şey, girişimde bulunacağınız alanda herkes tarafından kullanılabilir bir işaret veya kelime olmayan, sizin sunduğunuz mala/hizmete özgü bir işaret seçmeniz olacaktır. (Girişiminize özgü bir işaret/sözcük belirleyin ki, markanız olsun.)

Ön araştırma: Fazladan oluşacak giderlerden kaçınmak amacıyla TPE’nin kullanımı kolay internet marka arama sayfası üzerinden kısa bir araştırma yaparak sizin belirlediğiniz markanızı halihazırda tescil ettirmiş veya başvuruda bulunmuş birisi var mı diye küçük bir araştırma yapabilirsiniz. Böylece, tescil sırasında başka kişilerce sizin markanızın yayınına itiraz edilmesi veya TPE Marka Uzmanları tarafından ret/kısmi ret kararları verilmesi ile başlayacak ve 2-3 seneye kadar uzayabilecek bir itiraz+dava prosedüründen kaçınmış olursunuz.  (Daha önceden başka kişilerce tescil için başvuruda bulunulmuş olup olmadığını kontrol edin.)

Başvuru: Başvurusunuzu, TPE nezdinde yetkili marka vekilleri aracılığıyla gerçekleştirebileceğiniz gibi, T.C. vatandaşı iseniz veya şirketiniz T.C. kanunlarına göre kurulmuş bir şirketse kendiniz de gerçekleştirebilirsiniz. Eğer ki ikinci yolu tercih edecekseniz, başvuru sırasında meydana gelebilecek aksiliklerden kaçınmak ve başvuruyu hatasız yapmak için TPE’nin internet sitesinden Marka Başvuru Kılavuzu’nu incelemeniz işinize yarayacaktır. (Eğer marka başvurunu kendi adınıza gerçekleştirecekseniz Kılavuz’u detaylı bir şekilde inceleyin.)

Rüçhan Hakkı: Rüçhan hakkından yararlanabilecek gerçek veya tüzel kişiler, başka ülkelerde marka tescil başvurusu yaptıklarını veya mal veya hizmetlerini resmi sergilerde gösterime sunduklarını süresi içerisinde belgelemeleri koşuluyla Türkiye’de rüçhan hakkından yararlanırlar. (Rüçhan hakkına ilişkin belgeler,, başvurudan itibaren en geç 3 ay içerisinde TPE’ye sunun.)

Sınıflandırma: Tescil başvurusunda, markanın esas olarak kullanılacağı mal ve hizmetler Nice Anlaşması’nca belirlenmiş sınıflar arasından seçilmelidir. Sınıfları doğru seçmek, hem markanızın faaliyette bulunacağınız sınıflarda korunmasını sağlayacaktır.

Eğer ki, “kimse benim markamı veya benzerini hiçbir sınıfta tescil ettiremesin” düşüncesiyle kullanmayacağınız sınıflarda da tescil talebinde bulunursanız, sonrasında başka kişilerce açılacak kullanılmama nedeniyle hükümsüzlük davalarıyla baş etmek zorunda kalabilirsiniz. (Faaliyette bulunmayı planladığınız sınıfların hepsi için, mümkün olduğunca detaylı alt sınıf da belirterek sınıf seçimi yapın.)

Tescil: Ortalama olarak 1 sene içerisinde markalar tescil olmaktadırlar. Bu süre, seçtiğiniz işaretin ayırt ediciliğine veya önceki başvurular ile benzerliğine bağlı olarak çıkabilecek ret kararları veya itirazlardan dolayı 3-4 seneye kadar uzayabilmektedir. (Markanız tescil edilene kadar durumunu kontrol edin, başvurdum zaten tescil edilir diye düşünmeyin.)

Yenileme: Markaların tescil edildikten sonra, koruma süreleri başvuru tarihinden itibaren 10 senedir. (10 senelik sürenizin sona ermesine 6 ay kala tescilinizi yenileyin.)

Uluslararası Marka Tescil Başvurusu: Girişiminizin Türkiye sınırlarını aşacağından eminseniz, boşu boşuna önce TPE’ye sonra diğer ülke ofislerine ücret ödemek yerine, marka başvurunuzu Madrid Sistemi’ni kullanarak tek bir seferde Protokol’e taraf ülkelerden istediklerinizde geçerli olacak şekilde gerçekleştirebilirsiniz.

Posted by Zeynep Karakaya

Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu, bir avukat ve marka vekilidir. Girişimciliğe merakı onu Startup Hukuku'na getirmiştir.

Leave a reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir