Patentli üretim yapan şirketler için bir kurumlar vergi teşviki var. 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca; “a) Sermaye şirketleri (sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler, limited şirketler ve anonim şirketler) b) Kooperatifler c) İktisadî kamu kuruluşları ç) Dernek veya vakıflara ait iktisadî işletmeler d) İş ortaklıkları” kurumsal vergi mükellefi olarak belirlenmiştir.

Kurumlar vergisi, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancının %20’si oranında alınmaktadır.

Görüldüğü üzere, bir iş fikri çerçevesinde şirket kurulduğu zaman, senelik olarak kurumlar vergisi ödemek durumunda kalınmaktadır.

Her sene bu oranda bir vergiye tabi olmak kimi zaman şirketleri ciddi oranda zorlamakta olduğundan Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yer alan 5.madde ile vergi mükellefiyetine bazı istisnalar getirilmiştir.

19.02.2014 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6518 sayılı Torba Yasa ile birlikte Kurumlar Vergisi Kanunu’na “Sınai mülkiyet haklarında istisna” başlıklı bir madde eklenmiştir. Bu maddenin yürürlüğe girmesi sayesinde, kanunda kurumlar vergisi hususunda tanınan istisnalara bir tanesi daha eklenmiştir. .

Kurumlar Vergisi İstisnasının Kapsamı

İşbu madde, kanun maddesinde yer verilen ifadesi ile Türkiye’de gerçekleştirilen araştırma, geliştirme ve yenilik faaliyetleri ile yazılım faaliyetleri neticesinde ortaya çıkan buluşları üreten kurumlar için geçerli kılınmış olup özetle, patentli üretim yapan şirketler için kurumlar vergisine yönelik istisnai hal düzenlenmiştir.

Kanundaki işbu istisna ile bahsi geçen patentli ürünlerin,

  1. Kiralanması neticesinde elde edilen kazanç ve iratlar,
  2. Devri veya satışı neticesinde elde edilen kazançlar,
  3. Türkiye’de seri üretime tabi tutularak pazarlanmaları hâlinde elde edilen kazançlar,
  4. Türkiye’de gerçekleştirilen üretim sürecinde kullanılması sonucu üretilen ürünlerin satışından elde edilen kazançların patentli veya faydalı model belgeli buluşa atfedilen kısmı,

% 50 oranında kurumlar vergisinden muaf tutulmuştur.

Kanun, buluşa yönelik hakların ihlal edilmesi neticesinde elde edilen gelirleri ve buluş nedeniyle alınan sigorta veya diğer tazminatları da bu istisnanın kapsamına dahil etmiştir.

İstisnadan Yararlanmak İçin Gerekli Şartlar ve Muafiyetin Süresi

Bahsi geçen istisnadan yararlanabilmek için,

  • Kurumlar vergisi mükellefi kurum tarafından üretilen buluşun ilgili kanunlar çerçevesinde patent veya faydalı model belgesi verilerek koruma altına alınmış olması,
  • Buluşa ilişkin incelemeli sistem ile patent veya araştırma raporu sonucunda faydalı model belgesi alınması,
  • Muafiyetten yararlanacak kişilerin patentli veya faydalı model belgeli buluşu geliştirme yetkisini haiz bulunması şartıyla, patent veya faydalı model belgesinin sahibi ya da patent veya faydalı model belgesi üzerinde tekel niteliğinde özel bir ruhsata sahip olması gerekmektedir.

Torba Yasa ile birlikte hukukumuza getirilmiş olan bu istisna halden yararlanmak için yukarıda yer alan durumlar mevcut olduğu durumda, patent veya faydalı model belgesinin verildiği tarihten itibaren muafiyetten yararlanılmaya başlanmakta olup söz konusu muafiyet, ilgili patent veya faydalı model için sağlanan koruma süresi boyunca devam etmektedir.

Yukarıda dikkate alınan konulara ek olarak, buluşun üretim aşamasında kullanılması sonucu üretilen ürünlerin satışından elde edilen kazanca da düzenleme kapsamında yer verilmiş olup bu kazancın patente veya faydalı modele atfedilebilecek kısmının ayrıştırılarak Maliye Bakanlığı tarafından transfer fiyatlandırması usulü ile hesaplanacağı belirtilmiştir. Bu nedenle, bu muafiyetten yararlanacak kurumların ilk sene için buluşun üretim aşamasında kullanılması sonucu üretilen ürünlerin satışı neticesinde elde ettikleri kazancı Maliye Bakanlığı’na başvurarak hesaplatmaları ve bu kazancın da vergiye tabi tutulması hususunda %50 oranındaki indirimden yararlanmaları gerekmektedir.

Görüldüğü üzere, özellikle yeni kurulan şirketler bakımından kurumlar vergisi kimi zaman zorlayıcı nitelikte olsa da, patent veya faydalı model belgesi ile koruma altına alınmış olan buluşlar konusunda, kanun tarafından %50 gibi büyük bir oranda muafiyet getirilmiştir.

Posted by Billur Buse Elmas

Leave a reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir