Ekosisteme girdiğimden beri en çok duyduğum yanlış kullanımlardan birisi “Benim ‘Şahıs Şirketi’m var!” oldu. Startup Hukuku’nun kuruluşundan beri sürdürdüğü bilgilendirme vizyonunu takiben, şahıs şirketi nedir, ne değildir bundan bahsetmeyi artık bir borç biliyorum.
Spoilerı başta veriyorum, şahıs şirketiniz muhtemelen yok.
Türk Ticaret Kanunu diyor ki, “kolektif ve komandit şirketler şahıs şirketi sayılır.” En güncel veri olarak 2014 Haziran verisine ulaşabildim. Türkiye’de 331 komandit şirket, 3738 kolektif şirket kurulmuş. Bunun yanında “Şahıs Şirketi” sanılan fakat hukuki karşılığı “Gerçek Kişi Ticari İşletmesi” olan kişi sayısı 496,530.
Bu da pek çok kişinin gerçek kişi tacir olduğu anlamına geliyor. Ne zararı ya da faydası var?
Bir ticaret şirketi yani limited veya anonim şirket kurmanın arkasında şöyle bir mantık var: Bu artık benden bağımsız bir varlık, (Hukuk buna tüzel kişi diyor.) bu iş yürümezse şahsi malvarlığım ve kişiliğim bundan zarar görmesin. Gerçek kişi tacir olmak size bunu ne yazık ki vermiyor. Ticaretinizle ilgili her şeye siz göğüs germek durumundasınız. Evet, “Eve haciz gelebilir.” Yatırım alınması da pek mümkün değil haliyle. Alenen ciddiye alınmama sebebi hatta. Çok ortaklı bir yapıda, işler iyice arap saçı. İflasınız dahi istenebiliyor.
Tacir olmanın bilmenizde fayda olan birkaç sonucu daha var. Basiretli olma yükümlülüğünüz var. Yani artık “Aa ben sözleşmedeki o maddeyi görmemişim.” , “Bu ücret fazla belirlenmiş bunu biraz düşürelim.” deme şansınız yok. Gerekli tüm özen ve sağduyu artık göstermeniz bekleniyor. Ticari faize de tabiisiniz.
Faydası ne olabilir diye bakınca maliyet göze çarpıyor. Muhasebeye verilecek para azalıyor, başlangıç masrafları da nispeten az. Fikir doğrulama dönemi için tercih edilebilir ama benzer masraflara Amerika’da şirket kurmak daha anlamlı olabilir. Girişimcilik risk almak anlamına geliyor fakat istatistiklere göre 10 girişimden 9’u batacaksa, tekrar ayağa kalkıp sıfırdan başlayabilmek için en azından iflas etmemiş olmakta fayda var.
Bu konuya dair aklınıza takılabilecekler:
- Şirket kurmasam olur mu?
- Adi ortaklık dedikleri ne?
- Hangi şirket türünü kurmak gerekir?
- Limited şirket mi anonim şirket mi?
- Amerika’da nasıl şirket kurarım?
Şahıs Şirketi hakkında internette pek çok bilgi olmasına rağmen, daha sağlam bilgi edinmek için muhasebeciye gittim. ŞAHIS ŞİRKETİ diye bir şirket olmadığını, böyle birşey duymadığını, ANONİM yada LİMİTED şeklinde açabileceimi, ŞAHIS ŞİRKETİ denen şeyin bakkal, kasap, manav, ayakkabı tamircisi nin olduğu gibi normal mükellefiyet olduğunu söyledi. Bu konuda en çok bilgi sahibi olması gereken muhasebecinin söyledikleri ile, internette okuduğum bilgiler birbirini tutmuyor. İşin aslı nedir. Bilgi verir misiniz lütfen. Teşekkürler.