Aslında herkes dolaylı olarak bir bulut bilişim kullanıcısıdır. Bulut Bilişim kısaca, birden çok bilgisayarın birbirine bağlanmasıdır.
Bulut Bilişimin Özellikleri;
- Esneklik ve ölçeklendirilebilir oluşu,
- Kullanıcının kendisinin tedarik edebilmesi,
- Standart uygulama ve ara yüzleri ( standart sözleşme) olması,
- Kullanıldığı kadar ücret ödenmesi (pay per use).
Bulut Bilişimin Türleri;
- Özel bulut : Sadece kuruma özel ağı vardır.
- Genel bulut : Herkese açıktır.
- Hibrit bulut : Karma ve kapalı ağ sistemidir.
Bulut Bilişim ile üç tür hizmet sağlanır;
- Servis olarak yazılım hizmeti (SAAS) ; Google Docs vb.
- Servis olarak platform hizmeti (PAAS); Google App Engine vb.
- Servis olarak altyapı hizmeti (IAAS); Azure vb.
Bulut bilişimin tercih edilmesinin sebebi sadece depo kapasitesinin geniş olması, gelişmiş işletim sistemi ve performansa sahip olması değildir. Aynı zamanda düşük donanım ve yazılım maliyeti de en büyük etkendir. Bulut bilişim kullanıcılarının arttırılmış veri güvenliği olabileceği gibi depo kapasitesi geniş olduğu için özellikle şirketlerce tercih edilmektedir. Şirketler için en önemli avantajları ise gelişmiş işletim sistemi uyumu olması ve grup çalışmasına imkan vermesidir.
Avantajlarının yanı sıra bazı dezavantajları vardır. Mesela internet bağlantısının zorunlu olması, uygulama yavaşlığı, güvenlik açıkları, sistem güncellemeleri, deneyimsiz bulut operatörü, kullanılan programın özellikleri kaynaklı sıkıntılar yaşanabilir.
Bulut bilişimde üç aktör vardır;
- Kullanıcı
- Servis sağlayıcı
- Servis geliştirici
Türkiye’nin yanı sıra Dünya’da Bulut Bilişim her geçen gün gelişmektedir. Avrupa Birliği’nde bulut bilişime teşvik kararı alındı, ABD’de ise şirketlerin yarısından fazlası bulut bilişim kullanmakta. Bulut bilişimin standartları sivil inisiyatifler (soft law) yani esnek hukuk kuralları ile belirlenmektedir.
Örneğin, Avrupa’da Cloud Industry Forum (CIF) isimli bir şirket bulut bilişim ağ sağlayıcılarına belli standartlara ulaşması halinde sertifika vermekte ve sertifika sahiplerini yayınlamaktadır. Bu kapsamda hem genel hem de ani denetimler yaparak herhangi bir uygunsuzluk halinde sertifika askıya alınıyor veya iptal ediliyor.
Türkiye’de 15 Ocak 2013 Bilişim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 104 sayılı kararı ile tek bir veri merkezi kurulması işaret edilmişti ancak daha sonra herhangi bir gelişme maalesef olmadı. Bulut Bilişim alanında Türkiye sadece Euro Cloud Forum’un ödül törenine katılmış ve Türkiye için herhangi bir sivil inisiyatif geliştirilmemiştir.
Bulut Bilişim Sözleşmesi ( TBK 561 Saklama Sözleşmesi)
Bu sözleşmenin konusu taşınırın, güvenli yerde saklayan tarafından koruma altına alınmasıdır. Karma türlü bir sözleşmedir. Bu sözleşmeye göre taraf genelde tüketicidir, çünkü genelde ücretsizdir. Kanunda tüketici ticaret ve mesleki amaç dışında hareket eden gerçek kişi ya da şirketler dışındaki tüzel kişiler olarak tanımlanmaktadır.
Sözleşme anında taraf tüketim amacı ile sözleşme yaptı ise tüketici olur. Karma kullanımda yani hem kişisel hem ticari kullanımda hangisi daha ağır basıyorsa o amaç ile kullanıldığı kabul edilir.
Sözleşmede uygulanacak hukuku taraflar sözleşmede serbestçe kararlaştırabilir (MÖHUK 26). Bu seçim ile tüketiciye Türkiye’de ki kanunlara göre daha lehe koruma sağlanmalıdır. Sözleşmede taraflar tahkim şartı koyabilir. Ancak Yargıtay zayıf konumda ki tüketicinin hak araması zorlaşacağından tüketici sözleşmelerine konmaması gerektiğini savunur.
Bulut bilişim genelde Mesafeli Sözleşme ile yapıldığı için bu sözleşmenin tarafları tüketici ve sağlayıcıdır. Tüketiciye ön bilgilendirme yapılması yükümlülüğü vardır. Tüketici hizmetin başlamasından itibaren 14 gün içinde sebep belirtmeden cayma hakkını kullanabilir.
Bulut Bilişim sözleşmesinde TKHK 5.madde uyarınca tüketici aleyhine, dürüstlük kuralına aykırı şekilde haksız şart konamaz. Böyle bir şart var ise sözleşme kısmi geçersiz kabul edilir. Sözleşmede şartların değiştirilmesi haklı ve geçerli neden bulunmadan tek taraflı değişiklik hakkı veren hüküm geçersizdir, haksız şarttır. Sağlayıcıların özen eksikliğinden sorumluluklarını sınırlandıran sözleşme hükmü haksız şarttır ve geçersiz.
Bulut bilişimde hem bakanlıkça yapılan idari denetimi hem de yargısal denetim söz konusudur. Geçerlilik ve içerik denetimi mahkemece olur.
TKHK 8 ile 16. madde arasındaki hükümler uyarınca tüketici işlemi olduğu için ayıplı mal söz konusu olur ise sağlayıcının garanti yükümlülüğü vardır.
TBK 115-116 uyarınca sözleşmede sadece hizmet sağlayıcısının hafif kusurundan sorumlu olamayacağına dair sorumsuzluk kaydı konulması mümkündür. Ağır kusur ve kast için böyle bir kayıt konamaz. Şuan Türkiye’de lisans veya izin sistemi olmadığı için bu durum böyledir. Eğer lisans veya izin sistemi olsa idi hafif kusurdan da sorumlu olmayacağına dair kayıt da konulamayacaktır.
