Beklenen “Reklam Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” yürürlüğe girdi. Peki özetle bu değişiklikler nelerle ilgili ?
Öncelikle reklamlardaki bilgilerin doğruluğu herkesin aklında bir soru işareti bırakıyor. Eski yönetmeliğimizdeki İspat Yükü maddesine yeni eklemeler yapılmış ve bu konu daha açık bir hale getirilmiştir. Yapılan değişiklikle artık karşılaştırmalı reklamlarda yer alan ve karşılaştırmaya konu edilen iddialar, her hâlükârda üniversitelerin ilgili bölümlerinden veya akredite ya da bağımsız araştırma, test ve değerlendirme kuruluşlarından alınmış bilgi ve belgeler ile kanıtlanmak zorunda olacak.
Diğer reklamlar için ise eski yönetmelikte bulunan “Reklam verenlerin kendilerine ait laboratuvar veya merkezlerinde yaptırılan araştırma ya da çalışmaların ispat niteliğinde sayılabilmesi için, bu çalışmaların bilimsel geçerliliğinin üniversitelerin ilgili bölümlerince veya akredite olmuş ilgili test ve değerlendirme kuruluşlarınca teyit edilmesi gerekir.” Maddesi “Reklamlarda yer alan doğrulanabilir olgularla ilgili tanımlamalar, iddialar ya da örnekli anlatımlar; bilimsel geçerliliği olan bilgi ve belgelerle kanıtlanmak zorundadır. Gerek görülen hallerde üniversitelerin ilgili bölümlerinden veya akredite ya da bağımsız araştırma, test ve değerlendirme kuruluşlarından alınmış bilgi ve belgeler istenir.” İle değiştirilmiştir.
Bu da gösteriyor ki artık havaya atıp tutmak o kadar kolay olmayacak. Ve doğrudan karşılaştırmalı reklamlarla ilgili bir diğer husus ise; artık bu reklamlarda herhangi bir kişi veya kurumun tanıklığına yer verilemeyeceği değişiklik yapılmasına dair yönetmelikle düzenlendi.
Bir diğer değişiklik ise promosyonlar dediğimiz konuya ilişkin. Reklamı yapılan mal veya hizmetlerin satın alınması veya belli sayıda kupon, etiket, kapak ve benzeri unsurların biriktirilmesi suretiyle piyango, ikramiye çekilişi ya da bir yarışmaya katılma hakkı veren pazarlama tekniklerinin duyurulması halinde; promosyon süresinin başlangıç ve bitiş tarihi ile malın teslimi veya hizmetin yerine getirilmesine ilişkin koşullar ya da bu koşulların duyuruluş şekli açıklanır. Eski yönetmelikte malın teslimi ile hizmetin yerine getirilme tarihinin ‘duyuruluş şekline’ dair bir kısım bulunmamaktaydı.
Yapılan değişikliklerden bence en önemlisi elektronik haberleşme hizmetlerine ilişkin reklamlarda uyulması gerekenler kısmı. Artık ;
-İnternet hızının veya kapsama alanının belirtilmesi durumunda; vaat edilen hızın veya kapsama alanının altyapı, coğrafi şartlar, şebeke yoğunluğu, kullanılan cihaz, bina konumu gibi etkenlere bağlı olarak değişebileceği bilgisi ortalama tüketicinin algılayabileceği süre ve biçimde verilecek.
-Test veya laboratuvar koşullarında geçerli olan internet hızlarına, tüm tüketicilerin ulaşabileceği algısı oluşturulamayacak.Bu koşullarda elde edilen hızların, reklama konu edilmesi halinde, test veya laboratuvar koşullarında geçerli olduğu bilgisi dış ses veya durağan yazı olarak ana vaatte belirtilecek.
-Sunulan hizmette; adil kullanım kotası, hız kotası ve benzeri sınırlamaların bulunması durumunda bu husus açıkça belirtilecek.
Geçtiğimiz günlerde Turkcell Superonline kararı da bu değişliklerin gerekli olduğunu kanıtlar nitelikte.
“Türkiye’de evlere kadar 1000 Mbps fiber internet veren ilk operatör Turkcell Superonline’dır.”ifadesinin kanıtlanamadığı, başkaoperatörlerin de 1000Mbps fiber internet verdiği bu nedenle bu ifadenin kullanılmasının yanıltıcı nitelikte olduğu ve tüm bunların haksız rekabete yol açtığı tespit edilmiş ve reklam hakkında durdurma cezası verilmişti.
Bir diğer örnek ise Türksat A.Ş hakkında. “HD farkıyla Dünya Kupası Teledünya’da” reklamında ; ayda yalnızca 9.5 tl’ye kampanyadan faydalanabileceğinin ifade edildiği oysa kampanyadan faydalanabilmek için ayrıca başka bir pakete abone olunması gerektiği , toplam fiyat konusunda tüketicilerin yanıltıldığı reklamda ayda 9.5 tl ifadesi kullanılıp altyazıda “12 ay taahhüt veren kullanıcılar için aylık fatura bedeli 17tl’dir.” Yazılarak ana vaadin doğru verilmediği , ana vaat-istisna uyumsuzluğu yaratıldığı, anlam karışıklığına yol açıldığı reklamların yanıltıcı ve aldatıcı nitelik taşıdığı gerekçesiyle idari para ve reklamı durdurma cezalarının verilmesine karar verilmişti.