Gün geçmiyor ki, Avrupa Birliği’nin özel sektöre yaptırım uygulaması ile ilgili haberler okumayalım. Kişisel verilerin gizliliğinin ihlal edilmesine dair uyarı ve cezalar da bu haberler arasında büyük bir paya sahip. AB, birçok kesim tarafından yeteri kadar eleştiri aldığı için biz sitemlerimizi içimize atalım ve son gelişmelere göz gezdirelim.
Son gelişmeler derken, Avrupa Birliği’nin çoğunlukla ABD orijinli Google’lar, Whatsapp’ler ile girdiği ağız dalaşlarını hepsini yazarsak, buradan köye yol olur. En iyisi 20 Aralık 2016’dan başlayarak bugüne kadar olan gelişmelerle sınırlayalım. Peki 20 Aralık’ta ne oldu?
Hatırlanacağı üzere Facebook 2014 yılında artık neredeyse herkesin kullandığı çok sevgili Whatsapp’ı satın almıştı. Birleşme sürecinde Facebook, Avrupa Birliği’ne kişisel verilerin toplanmayacağını ve iki uygulama arasında kişisel bilgilerin birleştirilmeyeceğini taahhüt etmiş. Cicim ayları bitince, Whatsapp bazı bilgileri paylaşmaya başlamış olacak ki; Komisyon’dan çok ciddi bir uyarı geldi ve Facebook’a “seni AB Birleşme Tüzüğü’nün 14(1) maddesine göre; cironun yüzde birine kadar cezalandırırım” dedi. Bu da yaklaşık 179 milyon dolara tekabül ediyor.
İşin ilginç yanı birleşme devralma esnasında yanıltıcı bilgi vermeye ilişkin düzenlemeler, AB’de 2004’te yürürlüğe girmiş olmasına rağmen bu tarz bir yaptırım pek uygulanmamış. Daha doğrusu uygulanmaya gerek duyulmamış. Facebook şuanda gayet sakin, “saygı duyuyoruz” diyor ve 31 Ocak 2017’ye kadar beyanlarını Komisyon’a iletecek. Önümüzdeki günlerde gerilimin artıp artmayacağını ve Facebook’un ne tür argümanlar ortaya koyacağını göreceğiz.
Tüm bu gelişmeler yaşanırken, 10 Ocak 2017’de Avrupa Birliği tarafından elektronik haberleşmenin gizliliğine ilişkin yeni bir tasarı yayınlandı[1]. Tasarı oldukça kapsamlı. Öne çıkan en önemli düzenlemelerin başında, artık Facebook ve Google gibi şirketler için kullanıcılarının açık izni olmadan kişilerin bilgilerinin, konuşmalarının veya aktivitelerinin hiçbir şekilde kayıt altına alınamayacak olması geliyor. Bu durum da; doğal olarak pazarlama stratejilerini üzerine kurdukları dataların, bir nevi hukuka aykırı olması anlamına gelebilecek. Tasarıda ayrıca, “cookies” olarak bilinen çerezler ve istenmeyen mail, sms ve hatta telefon çağrılarına ilişkin düzenlemeler de mevcut.
Son olarak, geçtiğimiz günlerde Alman Tüketici Grupları Birliği, Whatsapp’a karşı kullanıcılarının telefon numaralarını ve rehber bilgilerini Facebook ile paylaştığı iddiası ile Berlin Eyalet Mahkemesi’nde dava açtı. Davacı taraf, Facebook ile paylaşılan tüm bilgilerin silinmesi gerektiği konusunda ısrarcı.
Tüm bu gelişmeler, Avrupa Birliği’nin kişisel bilgilerin korunması bakımından daha çok yol kat etmesi gerektiğini ve sürecin oldukça çetrefilli geçeceğini gösteriyor.
[1] https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/proposal-regulation-privacy-and-electronic-communications