Elektronik ticaret şüphesiz oldukça geniş bir kavram. Dünyada uzun süredir tartışılan ve ülkemizde de son dönemde bilişim dünyasının başlıkları arasına giren bitcoin, blockchain gibi kavramlar bir yana, ortalama tüketicilerin elektronik ticaret algısında en basit hali ile internet üzerinden alışveriş hala ağırlığını korumaktadır.

Elektronik ticareti bu yönü ile ele aldığımızda ise online yaşama henüz yeterince adapte olamamış ya da bunu bilinçli olarak reddeden tüketicilerden en çok duyduğumuz söz ise “Güvenmiyorum” oluyor. Ancak özellikle büyük şehirlerde zaman bakımından oldukça kısıtlı olarak yaşayan tüketicilerin internetten alışverişe giderek rağbet göstermesi ve arz talep çerçevesinde bu sitelerinin artışı yakın zamanda yeni bir düzenleme olan “Güven Damga” sının hayata geçmesi için adımlar atılmasına sebebiyet verdi.

İşte Elektronik Ticaretin geliştirilmesi amacıyla getirilmesi planan “Güven Damgası” na ilişkin “Elektronik Ticarette Güven Damgası Tebliğ Taslağı” Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlandı.

Bu yazımızda ilgili tebliğ taslağından yola çıkarak kısaca Güven Damgası’nın ne olduğu ve uygulama planı hakkında sizleri kısaca bilgilendireceğiz.

  • Güven Damgası nedir?

 

Güven Damgası Elektronik Ticarette Güven Damgası Tebliğ Taslağı’nda öngörülen asgari güvenlik ve hizmet kalitesi standartlarına uyan hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılara verilen elektronik işareti ifade etmektedir.

Burada hizmet sağlayıcının, elektronik ticaret faaliyetinde bulunan gerçek ya da tüzel kişiler olduğunu da belirtelim.

  • Güven Damgası alabilmek için aranacak şartlar neler olacaktır ?

Güven Damgası alabilmek için taslağa göre aranacak şartlar aşağıda kısaca sıralanmıştır. Buna göre bu damgayı almak isteyen aracı/hizmet sağlayacılar aşağıdaki asgari şartları sağlamak mecburiyetinde olacaklardır.

  • Aracı/Hizmet Sağlayıcı her türlü işlemin EV SSL sertifikası ile gerçekleştirilmesini sağlar.
  • Kartlı ödeme işlemlerinde 3DSecure ile ödeme imkânı sunar.
  • Türk Standardları Enstitüsü tarafından onaylı sızma testi firmalarından sızma testi yaptırır ve bu testin sonucuna göre gerekli önlemleri alır.
  • İlgili kanunlara ve ilgili mevzuatlara uygun süreçler tasarlar.
  • Elektronik ticaret ortamında çocukların korunmasına yönelik tedbirleri alır.
  • Stok bilgisi ve ürün özellikleri ile tedarik, kargo ve teslimat süreleri gibi hususlarda taahhütlerine uygun hareket eder.
  • Sipariş alıcıya teslim edilinceye kadar siparişin durumu hakkında gerekli bilgilendirmeleri yapar ve kargo takip imkânı sağlar.
  • Alıcının siparişi hakkında bilgi alabilmesi, talep ve şikâyetlerini telefon aracılığıyla iletebilmesi için müşteri hizmetleriyle iletişim imkânı sunar.
  • Talep ve şikâyetlerin etkin bir şekilde yönetilmesini ve sonuçlandırılmasını sağlar.
  • Güven Damgası almak isteyen hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcıların kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına mahkum edilmemiş olmaları veya tebliğde atıf yapılan suçlardan ötürü mahkum edilmemiş olmaları gerekmektedir.

Tebliğ taslağında dikkat çeken hususlardan biri de güven damgası almak isteyen hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcının taslakta belirtilen bazı suçları işlememiş olması ya da kasten işlenen bir suçtan ötürü bir yıl veya daha fazla hapis cezasına mahkum edilmemeleri şartıdır.

Görüldüğü üzere güven damgası almak isten bir kişi öncelikli olarak taslakta belirtilen bazı suçlar bakımından adli sicilinin temiz olduğunu ortaya koymak mecburiyetinde kalacaktır. Bunun yanı sıra herhangi bir suçu kasten işlediği gerekçesi ile de bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına mahkum edilmemiş olması şartı aranacaktır.

Tebliğde atıf yapılan suçlar; affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık veya bilişim suçları olarak sıralanabilir.

  • Hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcı iflas etmiş ise itibarın iadesi sağlanana kadar güven damgası başvurusunda bulunamaz.

Tebliğ taslağında görülen bir diğer önemli husus ise hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcı iflas etmiş ise itibarın iadesi sağlanana kadar güven damgasına başvuramayacak olmasıdır.

  • Güven Damgasına başvuru ve süreçleri

Uluslararası güven damgası çatı kuruluşlarının en az birinden akredite olan ve Bakanlıkça yetkilendirilen anonim şirketler ile kamu kurumu niteliğini haiz meslek kuruluşları Güven damgası sağlayıcı olarak hizmet vereceklerdir.

Burada önemli olan ise hizmet/aracı hizmet sağlayıcıların her bir elekronik ticaret ortamı için ayrı ayrı başvuruda bulunmak mecburiyetinde olmalarıdır. Bu da hizmet/aracı hizmet sağlayıcılara, her elektronik ticaret ortamı için ayrı bir maliyet çıkacağı anlamına gelmektedir.

Nitekim her elektronik ticaret ortamı için ayrı ayrı başvuru ücretleri ödenecek ve tebliğde sıralanan gerekli şartları sağlamak için aynı işlemler ayrı ayrı olarak yapılacaktır.

Güven Damgası geçerliliğinin 1 yıl ile sınırlı olduğu ve her yıl bu tebliğdeki esaslara göre yenilenmesi gerektiği de dikkate alındığında hizmet sağlayıcıları oldukça maliyetli bir sürecin beklediği oldukça açık.

  • Güven Damgasının askıya alınması

Güven damgasını alan hizmet/aracı hizmet sağlayıcı için güven damgasını başlangıçta almak yeterli olmayacaktır. Çünkü hizmet/aracı hizmet sağlayıcının gerekli şartları taşımadığının tespiti halinde güven damgası 1 yıllık geçerlilik süreci boyunca her an askıya alınabilir.

Daha önemlisi ve hizmet/aracı hizmet sağlayıcıları en çok etkileyecek nokta ise güven damgasının askıya alınması halinde, elektronik ticaret ortamında yer alan güven damgası elektronik işaretinin üstünde güven damgasının askıya alındığı gözükecektir. Yani siteyi ziyaret eden bir tüketici o siteye ilişkin güven damgasının bir sebepten askıya alındığını görebilecektir.

Öncelikli olarak güven damgasının askıya alınmasını gerektirecek bir sebep olduğunda bu sebebin ortadan kaldırılması için aracı/hizmet sağlayıcıya on beş gün süre verilecek ve bu sürenin sonuna kadar şartlara uyum sağlamayan hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcının güven damgası askıya alınacaktır. Askıya alma tarihinden itibaren otuz gün içinde şartlara uyum sağlanması halinde güven damgası derhal askıdan indirilecektir.

  • Güven Damgasının İptali

Aşağıda yer alan durumlarda güven damgası iptal edilecektir.

  • Hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcının talebi
  • Güven damgası geçerlik süresinin sona ermesi,
  • Hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcının elektronik ticaret ya da aracılık faaliyetlerine son vermesi,
  • Tebliğde belirtilen ve eksik olan gerekli şartları tamamlaması için kendisine tanınan süre içerisinde bu şartları sağlamaması,
  • Güven damgasının geçerlik süresi içinde üç defa askıya alınması,
  • Güven damgasına ilişkin sahtecilik yaptığının tespit edilmesi,
  • Gerekli şartlara ilişkin eksik veya yanıltıcı bilgi ya da belge verdiğinin tespit edilmesi, Hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcının iflası, halinde iptal edilir.

Güven damgasının özellikle sahtecilik, yanıltıcı bilgi gibi gerekçeler ile iptali halinde bu durumun GDS ‘nin sitesinde 3 yıl boyunca yayınlanacağını da belirtmek isteriz.

  • Güven Damgası üzerine

Güven Damgası süreci elektronik ticaretin her iki tarafı için de her anlamda oldukça önemli hale gelecek gibi gözüküyor.

“Elektronik Ticarette Güven Damgası Tebliğ Taslağı”nın resmi olarak yürürlüğe girmesi halinde, elektronik ticaret yapan girişimciler bakımından ek maliyetler getiren bu online güven sistemi, tüketicilerin internet üzerinden alışveriş yapma oranını artıracak mı yoksa girişimciler ek maliyetler altında eskiye oranla daha da mı zorlanacak, bu soruların cevaplarını, süreci hep birlikte izleyerek verecek ve değerlendireceğiz.

Posted by Av. Sinem Göçmen Uyarer

Av. Sinem Göçmen Uyarer, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinden 2011 yılında mezun olmuş ve akabinde yasal stajına başlamıştır. Bu sürede çalışmak istediği alanlarda uzmanlaşmanın mesleki faaliyeti bakımından önemini gören Av. Sinem Göçmen Uyarer, 2012 yılında Galatasaray Üniversitesi Kamu Hukuku Tezli Yüksek Lisans Programına kabul almış ve yüksek lisans süresince özellikle bilişim ve internet ceza hukuku, kişisel verilerin korunması ve siber suçlar, örgütlü suçluluk gibi ceza hukukunun çeşitli dallarında çalışmalar yapmıştır. Bu sırada Harvard Kennedy School – Max Planck Research School gibi önemli okulların liderliğinde yapılan hukuki projelerde aktif rol almış ve kariyerini akademik hayatı ile paralel olarak sürdürmüştür. Av. Sinem Göçmen Uyarer mesleki yaşamında Türkiye’nin en büyük hukuk bürolarından birinde uzun yıllar faaliyet göstermiş ve burada özellikle fikri ve sınai haklar ile ceza hukuku başta olmak üzere marka başvuruları, itirazları, hükümsüzlük ve karar iptal davaları, marka tecavüzü gibi marka hukukundan kaynaklı hukuki ve cezai uyuşmazlıklar üzerine yoğunlaşmıştır. Bu anlamda dünyanın önde gelen şirketlerinin vekilliğini yapmış ve müvekkillerine danışmanlık ve avukatlık hizmeti sunmuştur. 2016 yılında yoluna kendi adımları ile devam etme kararı alan Av. Sinem Göçmen Uyarer, aynı yıl Karayel & Göçmen Avukatlık Bürosu’nun kurucu ortaklığını üstlenmiş olup, halihazırda müvekkillerine uzmanlık alanlarında hizmet vermeye devam etmektedir.

Leave a reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir