Hazine Müsteşarlığının, hava araçları için yolcu, bagaj, yük ve posta mali sorumluluk sigortasına ilişkin yönetmeliği 27.07.2017 tarih ve 30136 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak, yürürlüğe girdi. Bu yönetmelik ile getirilen düzenlemeleri kısaca inceleyecek olursak;
Taşıyıcının Sorumluluğu Nelerdir ?
Taşıyıcı, yolcunun ölümü veya herhangi bir bedensel zarara uğramasına neden olan ve hava aracında veya biniş yahut iniş esnasında meydana gelen kaza ile bagaj, yük veya postanın taşıma esnasında, hava aracında, havaalanında veya havaalanı dışına inilmesi durumunda, muhafaza ve nezareti altında bulunduğu süre içinde kaybı veya zarara uğramasından ve yolcu, bagaj, yük ve posta taşımasında yaşanan gecikme dolayısı ile uğranılan zarardan sorumludur.
Sigorta Yaptırma Yükümlülüğü
Taşıyıcının sorumluluklarına karşı; savaş, terör, uçak kaçırma, sabotaj, kanun dışı el koyma ve halk hareketleri risklerini de teminat altına alan bir mali sorumluluk sigortası yaptırmak zorundadır. Taşıyıcı, gerçekleştirdiği her uçuşta geçerli bir sigorta poliçesi bulundurmak ve bunun sürekliliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülük yerine getirilmediği takdirde taşıyıcının uçuş yapması yasaktır. Sigorta poliçesini hava aracında bulundurmadan uçuşun gerçekleşmesi mümkün değildir. Taşıyıcı, sigorta poliçesinin bir örneğini ya da sigorta sözleşmesinin mevcudiyetini gösteren, yetkililerce imzalanmış bir belgeyi (sigorta sertifikasını) Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’ne ibraz ile yükümlüdür. Yönetmelik sigorta yaptırma açısından sadece sigorta ettiren konumunda olan taşıyıcıya değil, aynı zamanda sigortacıya da yükümlülük getirmiştir. Sigortacıya yüklenen yükümlülük bildirim yükümlülüğüdür. Sigorta şirketi taşıyıcının sigorta poliçesini sonlandırdığı bilgisini derhal Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’ne bildirmekle yükümlüdür.
Sigorta yükümlülüğünü yerine getirmeyen ve getirmediği tespit edilen hava aracının Türk hava sahasında uçuş yapması kesinlikle yasaklanmıştır. Sigorta yükümlülüğünü yerine getirmediği tespit edilen hava aracının Türk hava sahasını kullanmasına, havaalanlarına inişine ve uçuş halinde bulunmayan hava araçlarının kalkışına izin verilmemektedir.
Hasar İhbarı
Yolcu bagajının veya yükün, teslim almaya yetkili kişi tarafından itiraz edilmeksizin kabul edilmesi, taşıma belgesine uygun, iyi durumda teslimin gerçekleştiği anlamına gelmektedir. Hasar ve kayıp durumunda ise, bagaj ya da yükü teslim almaya gelen yetkili kişi tarafından durumun öğrenilmesinden itibaren yolcu bagajları için en geç yedi gün; yük için ise en geç on dört gün içerisinde taşıyıcıya hasar ihbarında bulunması gerekmektedir.
Teminatlar
Yolcunun ölümü ya da bedensel yaralanması halinde taşıyıcının asgari sigorta yükümlülüğü yolcu başına 250.000 SDR[1]’dir. Ticari olmayan ve azami kalkış ağırlığı 2.700 kg’dan daha az olan hava araçlarıyla yapılan uçuşlarda yolcu başına asgari sigorta teminatı 113.100 SDR’dir. Yolcu taşımacılığında gecikmeden dolayı taşıyıcının asgari sigorta yükümlülüğü yolcu başına 4.694 SDR’dir. Ticari uçuşlarda, kayıp, zarar ve gecikme riskleri için; bagajla ilgili olarak asgari sigorta yükümlülüğü yolcu başına 1.131 SDR, yük ve postayla ilgili olarak asgari sigorta yükümlülüğü kg başına 19 SDR’dir.
[1] Özel Çekme Hakkı olarak da adlandırılmaktadır. IMF’in para birimidir. 6102 sayılı yeni TTK ile de yasa içerisinde yerini almıştır (bkz. TTK md. 882, md.889). SDR’nin TL karşılığı Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası resmi internet sayfasından öğrenilebilmektedir. (15.09.2017 tarihi itirbariyle 1 SDR TRY 4.8884-TL) http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/tcmb+tr/tcmb+tr/main+page+site+area/bugun (15.07.2917)]